Oświadczenie
Dotyczące sektora elektroenergetycznego
skierowane do ministra skarbu państwa Aleksandra Grada oraz do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra gospodarki Waldemara Pawlaka
wygłoszone na 11. posiedzeniu Senatu VII kadencji
w dniu 8 maja 2008 roku.
Panowie Ministrowie!
Moje oświadczenia w sprawie operatora sytemu przesyłowego mają już swoją historię - poprzednie składałem w dniach: 15 listopada 2005 r., 18 października 2006 r. oraz 1 czerwca 2007 r..
Pragnę przypomnieć, że w 2005 r. w trakcie prac nad nowelizacją ustawy - Prawo energetyczne udało mi się, wbrew stanowisku sejmowej Komisji Gospodarki, wprowadzić do tej ustawy art. 9k, dzięki któremu nasze państwo zapewniło sobie trwałą, ustawową kontrolę nad systemami przesyłowymi energii elektrycznej, gazu i ropy naftowej.
Dlatego z ogromnym niepokojem po raz czwarty stwierdzam, że do dnia dzisiejszego, czyli po trzech latach od wprowadzenia art. 9k, sprawa operatora systemu przesyłowego w elektroenergetyce nie jest załatwiona do końca. Wprawdzie w dniu 31 grudnia 2006 r. spełniono minimalne wymogi art. 9k, przekazując do Skarbu Państwa 100% akcji spółki PSE Operator SA, a 30 grudnia 2007 r. obecny rząd, za co mu chwała, zgodnie z zapisami programu dla elektroenergetyki poprzedniego rządu przekazał operatorowi większość majątku sieciowego, to jednak do dnia dzisiejszego operator systemu przesyłowego nie otrzymał istotnych dla jego funkcjonowania składników majątkowych, czyli spółek eksploatacyjnych oraz sieci przesyłowych transgranicznych na kierunku wschodnim. Dotychczasowy właściciel tego majątku - spółka Skarbu Państwa Polska Grupa Energetyczna SA bez żadnego uzasadnienia ustawowego czy też formalnego i - o ile mi wiadomo - wbrew stanowisku ministra skarbu państwa blokuje przekazanie operatorowi omawianego majątku.
Opóźnianie prac nad ostatecznym ukształtowaniem operatora zachodzi w sytuacji, gdy Krajowy System Elektroenergetyczny znajduje się na granicy wydolności, maleją rezerwy operacyjne mocy, a w perspektywie najbliższych lat należy się liczyć z koniecznością okresowego wprowadzenia ograniczeń poboru energii.
Dlatego zapytuję pana ministra skarbu państwa:
- Kiedy wymieniony powyżej majątek zostanie przekazany przez PGE do PSE Operator i pozwoli operatorowi wypełniać przypisane mu zadania i dlaczego minister skarbu państwa toleruje działania zarządu PGE SA opóźniające ostateczne ukształtowanie majątku operatora systemu przesyłowego?
- W związku z szerokimi planami prywatyzacyjnymi resortu istnieje obawa, że majątek ustawowo przynależny operatorowi może zostać sprywatyzowany, a doprowadzenie do zgodności z dyrektywą europejską może pociągnąć dodatkowe koszty. Byłby to chichot historii, bowiem akurat w tej dziedzinie jesteśmy w Europie liderem.
Kieruję też pytania do ministra gospodarki.
Sądzę, że pan minister, odpowiedzialny za stanowienie reguł gry gospodarczej, widzi konieczność zdecydowanego wsparcia zarządu operatora, reprezentującego ustawowo interes państwa i jego obywateli, i zgadza się pan z moim stanowiskiem, że operator winien mieć stosowne do jego roli środki prawne, materialne i techniczne, zapewniające bezpieczną pracę całego Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.
Tak więc pytam:
- Czy pan minister zamierza wesprzeć skuteczność działań operatora poprzez wprowadzenie regulacji ułatwiających i skracających pozyskiwanie prawa drogi oraz pozwoleń na budowę istotnych elementów sieci przesyłowej?
- Czy pan minister rozważa postulowaną od lat możliwość zaliczenia inwestycji liniowych celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym do zadań rządowych?
- Czy rozważane jest utworzenie zgodnych z ustawą i dyrektywami UE operatorów systemów dystrybucyjnych i przyjęcie jasnych zasad ich udziału w zapewnieniu bezpiecznej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego? Ostatnia awaria w Szczecinie jasno pokazuje, jak ważne jest zajęcie się tym problemem.
Problemy, jakie wyłoniły się w czasie opadów śniegu na Pomorzu Zachodnim, nie stanowią o słabości systemu energetycznego właśnie w tym regionie, są one zagrożeniem dla całego systemu. Wyłączenia pojawiają się coraz częściej również w innych regionach kraju, ostatnio na przykład we Wrocławiu. W związku z tym mam nadzieję, że problem zostanie rozwiązany do końca, zostaną przełamane partykularne interesy PGE SA i zrealizowane to, co jest zapisane w konstytucji, a więc zasady państwa prawa.
Ponadto jeśli moje kolejne oświadczenia mogą przyspieszyć rozwiązanie problemu, na co wskazuje dotychczasowa historia, to gotów jestem je składać nawet co miesiąc.
