Radio Solidarność

W 1981 roku po konflikcie bydgoskim w ramach przygotowania do strajku powszechnego władze NSZZ "Solidarność" Regionu Mazowsze podjęły decyzję o budowie nadajników radiowych które pozwoliłyby na bezpośrednią łączność pomiędzy dużymi zakładami pracy. Projekt i konstrukcję zlecono inżynierowi Ryszardowi Kołyszce. Informacja o istnieniu prototypu nadajnika dotarła do nas niedługo po wprowadzeniu stanu wojennego. Zdecydowaliśmy się użyć nadajnika dla organizacji Radia Solidarność jako środka masowego przekazu. Prace techniczne i organizacyjne trwały do początku kwietnia 1982 roku. Pierwsza audycja nadana w Poniedziałek Wielkanocny 12 kwietnia 1982 roku została zapowiedziana przez szeroką akcję ulotkową w Wielki Piątek 9 kwietnia. Celem audycji było podniesienie społeczeństwa na duchu i pokazanie, że Solidarność istnieje i poszukuje nowych środków oddziaływania. Chcieliśmy również sprawdzić realny zasięg nadajnika. Sukces był niewiarygodny. Cała Warszawa po horyzont mrugała światłami, a emiterzy ze wzruszenia popłakali się na dachu budynku na rogu ulicy Grójeckiej i Niemcewicza. Spikerami audycji była Zofia Romaszewska i nieżyjący już Janusz Klekowski wiolonczelista Teatru Wielkiego, on też nagrał sygnał radia na zwykłej fujarce. Wymyśliliśmy ten sygnał ,( a właściwie wymyśliła Zosia) nawiązujący do okupacyjnej warszawskiej piosenki" siekiera, motyka… ", aby dodać ducha i przerwać atmosferę tragicznego załamania. W trakcie audycji podano informację o brutalnym przesłuchiwaniu Staszka Matejczuka studenta historii KUL, aresztowanego w związku z zabójstwem sierżanta MO Karosa. Piosenkę ".Wyjeżdżajcie już chłopcy od Piasta" autorstwa Jakuba Brońca (Jan Michał Zazula krakowski fizyk, alpinista, zginął w 1997r na Mt Blanc), wykonał Jan Krzysztof Kelus. W wyniku udziału w tej audycji J.K.Kelus został internowany w Białołęce.

W tym pliku jest również II audycja Radia "S" z 30 kwietnia 1982 roku nagrywana przez punkt dowodzenia MO wraz ze szczegółami akcji milicyjnej

W związku z nadawaniem drugiej audycji została przygotowana z udziałem około tysiąca jednostek operacyjnych milicji akcja rozbicia Radia "S". Teren pomiędzy ulicą Towarową, Alejami Jerozolimskimi , Marchlewskiego (obecnie Jana Pawła II), Świerczewskiego (obecnie al. Solidarności) był po prostu niebieski , pokryty gęsto radiowozami MO. W trakcie nadawania audycji zawiodła złączka pomiędzy pierwszą, a drugą częścią taśmy i taśma się zerwała i audycja została przerwana. Akcja milicyjna skończyła się kompletnym fiaskiem, a nadajnik , nienaruszony z zerwaną taśmą został zabrany przez Jagę Prokop z miejsca emisji, ze strychu bloku w osiedlu za Żelazną Bramą i powrócił do właścicieli.

Druga audycja nadawana była z bloków za Żelazną Bramą i składała się z trzech części. Pierwszej zawierającej instrukcje dla członków Solidarności dotyczące organizacji obchodów pierwszego i trzeciego maja oraz wystąpienie organizatora radia Zbigniewa Romaszewskiego. W drugiej części wygłosił przemówienie przewodniczący Regionu Mazowsze NSZZ"S" Zbigniew Bujak. Audycję kończyła tradycyjna pieśń robotnicza "krew naszą długo leją katy…". Z nieznanych przyczyn akurat egzemplarz z dograną pieśnią robotniczą zginął.

Treścią tej audycji jest propagowanie bojkotu całkowicie fałszywych wyborów w 1985 roku, uwagi dotyczące odsłonięcia w Warszawie pomnika "utrwalaczy" i apel o pomoc dla Bogdana Bujaka wyjątkowo brutalnie traktowanego w więzieniu, trzymano go w charakterze zakładnika za brata, który był przewodniczącym Regionu Mazowsze.

W tym wypadku speakerem jest nie żyjący już profesor Politechniki Warszawskiej Andrzej Gomuliński, który po aresztowaniu Zofii i Zbigniewa Romaszewskich, wraz z żoną Elżbietą przygotowywał większość audycji. Audycja podsumowuje komunistyczne "wybory"z1085 roku i upomina się o aresztowanych kolegów.

MRKS=Międzyzakładowy Robotniczy Komitet "Solidarność" nadał audycje Radia "S" przez głośniki bezpośrednio na ulicy za nim milicja i SB zorientowała się gdzie są powieszone głośniki i dali radę tam dotrzeć to audycja już się skończyła.

Audycja zaczyna się sygnałem dla wszystkich audycji wyborczych Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. W większościowych wyborach do Senatu praktycznie przeszli wszyscy kandydaci Solidarności, 99 osób na 100 miejsc. Audycję prowadził znany reporter sportowy Bogdan Tomaszewski, nagrał radiowiec Krzysztof Oczkowski. W audycji występuje też Wojciech Młynarski.

Niezależnie od wspólnej audycji wyborczej na terenie całego kraju bez przerwy od 1982 roku funkcjonowało Radio "S"i nadawało swoje audycje aż do lata 1989 roku.

Autor: Tadeusz Sikora
Śpiew: Paweł Piekaryczyk

Piosenka z pierwszej audycji radia Solidarność.
Muzyka i śpiew: Jan Krzysztof Kelus
Słowa: Jan Michał Zazula ps. 'Jakub Broniec'

Autor: Jan Krzysztof Kelus