Oświadczenie

Dotyczące ustawy o biopaliwach
skierowane do Marszałka Senatu,
wygłoszone na 45. posiedzeniu Senatu V kadencji
w dniu 19 września 2003 roku.

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Moje oświadczenie kieruję do marszałka Senatu, ponieważ dotyczy ono niezwykle ważnej, w moim przekonaniu, kwestii o charakterze konstytucyjnym.

Proszę państwa, nie tak dawno po raz kolejny przyjmowaliśmy ustawę o biopaliwach. Wysoka Izba była uprzejma wnieść do tej ustawy poprawki. Dalsze jej rozpatrywanie doprowadziło do wniosku, że gdzieś na etapie pomiędzy podkomisją a komisją wkradł się do ustawy błąd. Nie opuszczono wyrazów "inne rośliny". W związku z tym zostały podjęte działania wyjaśniające. I co się stało? To się stało, że po prostu marszałek Borowski był uprzejmy włożyć ustawę do kosza.

Muszę powiedzieć, że jestem zaskoczony procedurą zastosowaną przez marszałka Borowskiego również w stosunku do ustawy jako całości. Przepraszam, ale ta procedura opiera się na domniemaniu, że posłowie, którzy tę ustawę przyjmowali, nie wiedzieli, co czytają. Przepraszam, czterystu sześćdziesięciu posłów jednak widziało, że są tam te wyrazy "inne rośliny" i oni wtedy za tym głosowali.

Jeśli chodzi o stanowisko Senatu w sprawie tych wyrazów "inne rośliny", to było ono całkowicie świadome. Były, proszę państwa, trzy poprawki, które wykreślały z ustawy słowa "inne rośliny", ale nie zostały one przez Senat przyjęte. Na czym zatem opiera się domniemanie marszałka Borowskiego, że Senat nie był świadomy? Senat zdecydowanie był świadomy.

W związku z tym wnoszę do marszałka Senatu o wystąpienie w trybie art. 189 do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie przekroczenia kompetencji przez marszałka Borowskiego. Dziękuję bardzo.

Odpowiedź Marszałka Senatu

Warszawa, 2003-10-02

Szanowny Panie Senatorze,

W nawiązaniu do oświadczenia złożonego przez Pana Senatora podczas 45. posiedzenia Senatu w dniu 19 września br., pragnę zauważyć, że podzielam zaniepokojenie dotyczące sposobu zakończenia postępowania legislacyjnego w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 10 lipca 2003 r. ustawy o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych. Nierozpatrzenie przez Sejm uchwały Senatu wnoszącej poprawki do tej ustawy budzi istotne zastrzeżenia z punktu widzenia realizacji konstytucyjnych uprawnień Senatu w sferze stanowienia prawa. Należy również podkreślić, że brak ustosunkowania się Sejmu do poprawek Senatu oznacza ukończenie postępowania legislacyjnego w sposób, którego Konstytucja nie przewiduje. Problem ten wystąpił już w okresie funkcjonowania Senatu ubiegłej kadencji, kiedy to Sejm nie rozpatrzył in pleno uchwały Izby w sprawie ustawy o obywatelstwie polskim.

Przychylając się do stanowiska Pana Senatora w odniesieniu do podniesionego problemu, nie widzę jednak podstaw do złożenia wniosku o zbadanie przez Trybunał Konstytucyjny przekroczenia kompetencji przez Marszałka Sejmu w trybie art. 192 Konstytucji. Zgodnie z art. 189 Konstytucji Trybunał Konstytucyjny rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa - ewentualny wniosek dotyczyć więc powinien relacji zachodzących pomiędzy Sejmem a Senatem, nie zaś pomiędzy Marszałkiem Sejmu jako organem Izby a Senatem jako drugim ogniwem postępowania ustawodawczego. Ponadto, w moim przekonaniu, brak jest podstaw prawnych do skorzystania z powołanego przepisu Konstytucji w omawianej sprawie - dotyczy on bowiem wyłącznie sytuacji, gdy dwa centralne konstytucyjne organy państwa uznają się za właściwe do rozstrzygania określonej sprawy lub do wykonania danego zadania (tzw. spór pozytywny) albo sytuacji, w której żaden z tych organów nie przypisuje sobie danej kompetencji lub nie chce podjąć się wykonania zadania (spór negatywny). Treść art. 189 Konstytucji wyklucza zatem wystąpienie z przedmiotowym wnioskiem w sytuacji, gdy jeden z tych organów nie wykonuje nałożonych na niego zadań lub kompetencji.

Raz jeszcze pragnę podkreślić, że sygnalizowany przez Pana Senatora problem dotyczy doniosłej kwestii realizacji konstytucyjnych uprawnień Senatu w zakresie współkształtowania treści ustaw. Dlatego też skierowałem do marszałka Sejmu pismo, w którym przedstawiłem swoje obawy związane z problemem podniesionym w oświadczeniu Pana Senatora.

Z poważaniem
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP