Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne

16. posiedzenie Senatu 2 kadencji, 26 czerwca 1992 roku

Senator Zbigniew Romaszewski przedstawiał stanowisko Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

Zdaniem Senatora ustawa zasługuje na poparcie głównie ze względu na to, że jest lepsza niż żadna, a historia uchwalania tej ustawy ciągnie się już od dwóch lat.

Komisja rozszerzyła katalog osób, których dotyczy ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej o dyrektorów przedsiębiorstw państwowych, prezesów, wiceprezesów, członków zarządu i skarbników banków państwowych, prezesów, wiceprezesów i członków zarządu spółek z udziałem skarbu państwa przekraczającym 50%. Senator zwrócił uwagę, że osoby zajmujące te stanowiska nie muszą być pracownikami tych podmiotów, więc we wszystkich przypadkach Komisja przewidziała oba przypadki zarówno pracowników, jak i osób nie będących pracownikami.

Komisja dodała również zakaz prowadzenia działalności gospodarczej dla żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Urzędu Ochrony Państwa i policji, a także sędziów i prokuratorów. Senator mówił, że wszystkie te grupy zawodowe zostały zapisane w projekcie rządowym, ale w toku prac legislacyjnych zostały z ustawy usunięte (Senator użył określenia "wyparowały"). Senator mówił dalej: "jest to chyba jedyny przykład armii, w której żołnierzom zawodowym, zgodnie z ustawą o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, w art. 50 zezwala się na prowadzenie działalności gospodarczej. To przepis nawiązujący chyba do mało szczytnych tradycji średniowiecznych, kiedy takie grupy zbrojne wędrowały i handlowały". Jedna z poprawek dotyczyła skreślenia tego artykułu.

Kolejne poprawki referowane przez Senatora Romaszewskiego dotyczyły ujawnienia zeznań majątkowych. Senator uznał, że jest to rewolucyjna zmiana, niemniej wprowadzenie jej jest konieczne dla zachowania przez społeczeństwo kontroli nad tym, na ile osoby publiczne bogacą się podczas piastowania funkcji. Senat zdecydował, że rozliczenia biur senatorskich będą jawne i stało się to bardzo istotnym elementem społecznej kontroli. Za tą poprawką idzie następna, która pozbawia funkcji osoby, które z racji jej piastowania zobowiązane są do składania oświadczeń majątkowych, a nie złożą go w terminie. Wykreślenie takiej osoby z rejestru handlowego może nastąpić na wniosek spółki lub z urzędu – jeśli tylko sąd rejestrowy poweźmie wiadomość o nie złożeniu oświadczenia, będzie miał obowiązek osobę taką z rejestru wykreślić.

Więcej o dyskusji nad tym punktem na stronie Senatu RP.
patrz: 16 posiedzenie > pkt. 2